Sytuacja powojenna Diecezji Wrocławskiej

Początkiem maja 1945 r. ks. dr Wiktor Niemczyk – jako duchowny ewangelicki – powołany został przez Pełnomocnika Rady Ministrów na miasto Wrocław, dra Drobnera – do zbadania sprawy Kościoła ewangelickiego w mieście Wrocławiu. Przydzielony do Grupy Operacyjnej Pełnomocnika Ministra Oświaty we Wrocławiu, udał się tam już 9 maja. Zwiedziwszy wszystkie obiekty należące do Kościoła ewangelickiego i zbadawszy ich stan, po nawiązaniu kontaktu z duchowieństwem ewangelickim Wrocławia i wysłuchaniu ich sprawozdań i opinii w dniu l czerwca 1945 r., przedłożył ks. dr Niemczyk Ministrowi Administracji Publicznej wnioski dotyczące uregulowania spraw Kościoła ewangelickiego w dawnej prowincji śląskiej. Pismem z dnia 31 lipca 1945 r. Konsystorz Polskiego Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej mianuje ks. dra Wiktora Niemczyka swoim Pełnomocnikiem na Dolnym Śląsku. Odtąd też wszystkie sprawy dotyczące ewangelicyzmu załatwiane są w imieniu Polskiego Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP.
15 stycznia 1946 r. ks. dr Wiktor Niemczyk, składa Konsystorzowi sprawozdanie o stanie ewangelicyzmu na Dolnym Śląsku. W sprawozdaniu tym czytamy m.in. ‘Dzięki współpracy z ordynowanym dnia 30 września 1945 r, w Warszawie ks. Karolem Jadwiszczokiem… udało się dotychczas założyć pierwsze fundamenty pod polskie parafie ewangelickie w mieście Wrocławiu, w Sycowie i Międzyborzu. Istnienie parafii polsko-ewangelickiej we Wrocławiu opiera się wyłącznie na polsko-ewangelickim elemencie napływowym. Parafie w Sycowie, Międzyborzu i Namysłowie raczej na elemencie tubylczym. Ponieważ jednak los ludzkości ewangelickiej polskiego pochodzenia w tych parafiach nie jest jeszcze rozstrzygnięty w związku z brakiem wyjaśnienia prawnej pozycji ludności, która w II Rzeszy gwałtem została potraktowana jako ludność niemiecka, przeto i losy polskich parafii w Sycowie i Międzyborzu są jeszcze niepewne a przyszłość ich zależna jest od zarządzeń władz politycznych…’
Czytając dalej sprawozdanie ks. drą Niemczyka wnioskować można, że z wielkim optymizmem patrzył na przyszłość parafii wrocławskiej, znacznie gorzej przedstawiała się jednak sprawa w innych ośrodkach. Międzybórz po raz pierwszy odwiedził ks. Karol Jadwiszczok 21 października 1945 r. i odprawił tam polsko-ewangelickie nabożeństwo. Przed nim pierwsze ewangelickie polskojęzyczne nabożeństwo odprawił ks. Karol Kłus z Kluczborka. W nabożeństwie odprawionym przez ks. Jadwiszczoka wzięło udział około 60 osób.
Jak pisze ks. dr Niemczyk, pod względem językowym sytuacja wyglądała nie najlepiej. Język polski znali tylko ludzie starzy. Młodzież rozmawiała tylko po niemiecku. Sytuacja materialna tej ludności też nie przedstawiała się wesoło. Ks. dr Niemczyk pisze: ‘W styczniu 1945 r. została cała ludność miejscowa ewakuowana przez Niemców, nieliczne tylko jednostki pozostały na miejscu . Po ewakuacji ludności miejscowej domostwa pozajmowali osadnicy z głębi Polski. Po swoim powrocie z tułaczki nieszczęśni ci ludzie stanęli w obliczu kompletnej ruiny materialnej…Pieniędzy nikt z nich nie posiada… z tego też powodu nie można oczekiwać od nich jakichkolwiek ofiar na rzecz Kościoła…’ W swym sprawozdaniu ks. dr Niemczyk wzmiankuje również o Namysłowie, gdzie z wiosną 1946 r. teren ten zostanie objęty opieką duszpasterską oraz o Jeleniej Górze, gdzie powstaje silny ośrodek życia polskiego. W związku ze spodziewanym napływem polskiej ludności ewangelickiej ks. Niemczyk prosił o pomoc księdza Kościoła polsko-katolickiego ks. Krychta, a w grudniu 1945 r. udzielił już wskazówek przebywającemu na terenie Jeleniej Góry kandydatowi teologii Janowi Zajączkowskiemu. Kończąc swoje sprawozdanie ks. Niemczyk pisze m.in. ‘…Nie robi się żadnej różnicy w urzędach między rdzennymi Niemcami, a ludnością ewangelicką pochodzenia polskiego. Traktuje się ich jako Niemców i jako takim grozi im w każdej chwili egzekucja za Odrę.., Konkretyzując wnioski z którymi ewentualnie należałoby wystąpić do władz centralnych, z celem podjęcia próby naprawienia błędów popełnionych dotychczas w stosunku do tej ludności, która jest krew z krwi i kości naszej, proszę Wysoki Konsystorz o przedstawienie władzom centralnym wniosku o:

  • Przywrócenie wszystkim mieszkańcom tych terenów polskiego pochodzenia i własności prywatnej, której zostali pozbawieni jako stojący pod zarzutem ” Volksdeutsch-ostwa „.
  • Skierowanie kolonizacji z Polski centralnej na tereny leżące dalej na zachód a nie na tereny bezpośrednio sąsiadujące z Polską z 1939 r.
  • Zwolnienie składających wnioski o przyznanie obywatelstwa od wszelkich opłat, bo ludzie ci nie posiadają nic, z czego by wysokie stosunkowo opłaty te mogli uiścić „.

 

Jak z powyższego widać sytuacja Kościoła ewangelickiego na Śląsku bezpośrednio po wojnie była bardzo trudna. Tylko dzięki ofiarnej pracy tych pierwszych, którzy tu przybyli – ks. drowi Wiktorowi Niemczykowi, ks. Karolowi Jadwiszczokowi i ks. Janowi Zajączkowskiemu – można było rozpocząć odbudowę polskiej tradycji ewangelickiej na tych ziemiach. Końcem 1947 r. na Dolnym Śląsku istniało 37 parafii oraz filiałów i stacji kaznodziejskich. Dolny Śląsk podzielony został na okręgi: Jelenią Górę, Kamienną Górę, Lubań, Lwówek i Zgorzelec (obsługiwał ks. dr W. Gastpary); Legnicę, Jawor, Złotoryję, Bolesławiec, Żagań, Żary, Kożuchów i Szprotawę (ks. Jan Zajączkowski – wówczas jeszcze student teologii); Wałbrzych, Nową Rudę i Dzierżoniów (ks. W. Lucer); Ząbkowice, Bystrzycę i Kłodzko (ks. O. Tytz); Trzebnicę, Oleśnicę, Syców, Namysłów i Oborniki Sl. (ks. K. Jadwiszczok): Świdnicę, Środę Śl., Żmigród i Wrocław (ks. Senior W. Preiss). Parafie te dały zaczątek diecezji wrocławskiej.

Related Images:

Benefis Ryszarda Zająca w Jeleniej Górze

60 urodziny Ryszarda Zająca były okazją do zorganizowania 5. lutego 2011 roku benefisu dla artysty rzeźbiarza, poety i muzyka. 

Wernisaż wystawy retrospektywnej miał niecodzienną oprawę. Pośród swoich rzeźb autor grał na gitarze i śpiewał razem z Zespołem Wang, którego jest współtwórcą. To wielka rzadkość, aby w takim miejscu brzmiała muzyka z tekstami głęboko religijnymi, poruszająca tematy miłości Boga, wiary, śmierci… Benefis był okazją do zaprezentowania w BWA rzeźb Ryszarda Zająca z różnych etapów twórczości: tych najwcześniejszych z lat 80-tych, powstałych z potrzeby wolności, rzeźb buntowniczych – łączących drewno z drutami, rzeźb prześmiewczych, dzieł sakralnych, czy też aktów kobiecych. Ostatnią „miłością” artysty jest marmur. Również kilka tych prac zostało pokazane. Jubilat przyjmował życzenia od Prezydenta Miasta, Marcina Zawiły, licznie przybyłych przyjaciół, znajomych i gości. Również ks. Edwin Pech miał możliwość opowiedzenia o drodze do wiary w Boga Ryszarda Zająca. Był to niezwykły wieczór, wieczór niezwykłych wzruszeń i poruszeń, pieśni, muzyki i poezji, Ryszarda Zająca recytowanej przez znaną jeleniogórską aktorkę Iwonę Lach. Były też  muzyczne niespodzianki przygotowane przez Organizatorów: młodzi artyści Piotr Wyrostek (akordeon) i Jakub Walicki ( gitara), zaczarowali publiczność utworami m.in. Astora Piazzolli, a Marta Michalska brawurową interpretacją piosenek z tekstami Agnieszki Osieckiej. Sam artysta swoje Credo wolał wyśpiewać słowami i nutami. Dodał jedynie kilka zdań. O tym, że „nie jesteśmy pustakami stworzonymi do konsumpcji, my jesteśmy do przeżywania, każdy jest osobą duchową, jest twórcą czy to rzeźb, czy pieśni, czy własnych marzeń… a już miłość jest zupełnym odlotem”. To Bóg daje nam talenty, stwarza możliwości i obdarza siłami. Jemu niech będzie chwała i cześć i dziękczynienie. Soli Deo Gloria! 

Tekst: Bogusława Pech 

Foto: Noemi Gerstenstein

Related Images:

Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan w Świdnicy

Mszą świętą w samo południe w parafii w Witoszowie Dolnym rozpoczął się tegoroczny Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan. Na zaproszenie proboszcza,  ks. Jarosława Lipniaka, okolicznościową refleksję wygłosił ks. Waldemar Pytel, proboszcz parafii ewangelicko-augsburska p.w. Świętej Trójcy w Świdnicy. W swej homilii rozważał hasło tegorocznego Tygodnia Modlitw, które brzmi: I trwali w nauce apostolskiej i we wspólnocie, w łamaniu chleba i w modlitwach (Dz 2,42). 

Zastanawiając się, jak dzisiaj rozumiemy trwanie we wspólnocie chrześcijan, ks. Pytel przyrównał to do drzew, które tkwią nieustannie na jednym miejscu, nie zmieniając swojej pozycji, a jednak nie są bierne. Ich korzenie ciągle rozwijają się, zagłębiają się coraz niżej po to, aby przy większym wietrze nie zostały powalone czy wyrwane z ziemi. Drzewa rosną też ku górze po to, aby zyskać jak najwięcej słońca. Proces ten zauważalny jest wyraźnie w szkółkach leśnych, gdzie sadzonki posadzone blisko siebie rosną o wiele szybciej. Rozwój wpisany jest w ich naturę, aby mogły stać się pięknymi drzewami, które wydają dobre owoce. 

Kilka godzin później wierni trzech wyznań: katolickiego, prawosławnego i ewangelickiego spotkali się na ekumenicznym nabożeństwie w Kościele Pokoju. – Cieszę się ogromnie, że po kilku latach przerwy wracamy do modlitewnych ekumenicznych nabożeństw w Świątyni Pokoju – powiedział ks. Waldemar Pytel witając przybyłych gości. 

O jedność chrześcijan modlili się wspólnie: biskup pomocniczy diecezji świdnickiej ks. Adam Bałabuch, ks. dr Piotr Nikolski, proboszcz Parafii Prawosławnej w Świdnicy, ks. Waldemar Szczugieł, proboszcz Parafii Ewangelickiej w Wałbrzychu, ks. Jan Bagiński, proboszcz świdnickiej katedry, ks. Dominik Ostrowski, ks. Tomasz Czubaka, ks. Jarosław Lipniak, odpowiedzialny za kontakty ekumeniczne w diecezji świdnickiej oraz ks. Waldemar Pytel, proboszcz świdnickiej Parafii Ewangelickiej. 

Ksiądz biskup dr Adam Bałabuch z ambony świdnickiego kościoła skłaniał do zastanowienia: – Jaką ma wartość w naszym życiu Słowo Boże? Na jaki grunt ono pada? Czy wydaje plon? Czy jesteśmy dobrą glebą dla jego ziarna? Czy może jesteśmy gruntem skalistym, które nie przyjmuje Słowa Bożego, a wręcz je odrzuca? 

Wyjątkowym momentem podczas nabożeństwa był fakt, że w luterańskiej świątyni błogosławieństwa wiernym udzielił biskup rzymskokatolicki. 

 

Related Images:

Bal charytatywny 2011 w Karpaczu

Serdecznie zapraszamy na 

Bal charytatywny Parafii Ewangelicko – Augsburskiej Wang 

pod honorowym patronatem Najprzewielebniejszego Księdza Biskupa Ryszarda Bogusza  

Termin: sobota, 05 marca 2011 r. rozpoczęcie godz. 20.00 , zakończenie o godz. 3.00

Grał będzie zespół muzyczny Barbary i Stanisława Sąndej „KIS” z Trzebiatowa. 

Miejsce: Ośrodek Wczasowo – Szkoleniowy Wang (dawna ”Legniczanka”), ul. Spokojna 1, 58-540 Karpacz, Tel. 75 76 19 271 

Cena: 100,00 zł od osoby. W cenie zawarta jest konsumpcja, na którą przeznaczamy 45 zł. Pozostała kwota 55 zł zostanie przeznaczona na pobyt dzieci w Karpaczu. Wszelkie ulubione napoje można przywieźć do własnego wykorzystania lub poczęstowania najbliższych. Na miejscu do dyspozycji będzie bar, obficie zaopatrzony. 

Rezerwacja miejsc na balu

  • Telefon 75 7619228 lub wang@wang.com.pl
  • Przelew bankowy w wysokości 100,00 zł na konto: Parafia Ewangelicko – Augsburska Wang, nr konta  56 1090 1926 0000 0005 1408 5158 – tytuł przelewu: „bal charytatywny – darowizna” do dnia 26 lutego 2011 r. lub wykupienie biletu w Parafii Wang w Karpaczu . Informacja tel. 75 7619228

Istnieje możliwość pozostania na nocleg.  

  • rezerwacja pokoi : telefonicznie 75 76 19 271 lub hotel@wang.com.pl
  • nocleg + śniadanie – 45 zł od osoby, obiadokolacja – 18 zł od osoby

W przypadku rezygnacji z udziału w balu, co raczej nie wydaje się nam możliwe, przyjmujemy z wdzięcznością przesłaną kwotę, jako darowiznę na pobyt dzieci w Karpaczu. 

Dla osób, które nie mogą wziąć udział w balu istnieje także możliwość wsparcia naszej inicjatywy poprzez przelew dowolnej kwoty na konto Parafii.  Tylko darowizny przelane na konto parafii można rozliczyć w Urzędzie Skarbowym. 

W czasie balu można spodziewać się wielu atrakcji jak: licytacja, konkursy, loteria. 

Dochód z balu zostanie przeznaczony na dofinansowanie pobytu dzieci na Tygodniu Ewangelizacyjnym dla Rodzin, bez względu na wyznanie i miejsce zamieszkania, w Ośrodku Wczasowo-Szkoleniowym Wang w Karpaczu. 

Z wdzięcznością przyjmiemy darowizny dzieł sztuki, wartościowych przedmiotów, niezwykłych pamiątek oraz innych niespodzianek na licytację i loterię!  

  

W wyniku zakupionych biletów, darowizn oraz przychodu z loterii i licytacji, dochód z balu w roku 2010 wyniósł 7.000,00 zł. Dzięki Państwa ofiarności wsparliśmy pobyt dzieci na Tygodniu Ewangelizacyjnym dla Rodzin, który się odbył się w Karpaczu. 

Bardzo często przeszkodą w przyjeździe dzieci z ubogich rodzin na wakacje jest brak środków finansowych. Dziękujemy Państwu za to, iż swoim udziałem w balu pragniecie wesprzeć naszą inicjatywę. 

  

Mam nadzieję, że będziemy mogli zobaczyć się w Karpaczu i przeżyć miły wieczór a jednocześnie pomóc dzieciom! 

Uprzejmie proszę o przekazanie tego zaproszenia swoim znajomym, przyjaciołom i wszystkim ludziom dobrej woli. 

W imieniu Komitetu Organizacyjnego 

Ks. prob. Edwin Pech

Related Images:

Inauguracja Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan

W niedzielę 16 stycznia 2011 roku, w ewangelickim kościele Opatrzności Bożej, zainaugurowano Ekumeniczny Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan we Wrocławiu. Rozpoczynając nabożeństwo bp Ryszard Bogusz nawiązał do tegorocznego tematu: Trwali oni w nauce apostołów i we wspólnocie, w łamaniu chleba i modlitwach. – Współcześni chrześcijanie powinni mieć świadomość, że łączy ich nieprzerwana więź z pierwotną wspólnotą Jerozolimy, na którą zstąpił Duch Święty dając zalążek powstania Kościoła Chrystusowego – powiedział.

Homilię wygłosił bp Andrzej Siemieniewski z Kościoła Rzymskokatolickiego. W swoim kazaniu nawiązał do szczególnej sytuacji ekumenicznej, która ma miejsce we Wrocławiu – Mieście Spotkań. – To nie tylko Tydzień Ekumeniczny łączy chrześcijan. W całym roku dostrzegamy wiele inicjatyw, które ze wszech miar możemy uznać za ekumeniczne. Współczesny ekumenizm wymaga naszego, wspólnego zaangażowania się w spotkania i modlitwę. Zacytował również słowa papieża Jana Pawła II, które w encyklice Ut unum sint przypominały Kościołowi o słowach Modlitwy Arcykapłańskiej Jezusa – podkreślił.

W nabożeństwie, oprócz duchownych przedstawicieli wrocławskich kościołów chrześcijańskich, wzięli także udział klerycy Wyższego  Seminarium Teologicznego we Wrocławiu. Tradycyjnie w nabożeństwie uczestniczyli biskupi wrocławscy: kardynał-senior Henryk Gulbinowicz, abp Jeremiasz – zwierzchnik Diecezji Wrocławsko-Szczecińskiej Kościoła Prawosławnego i jednocześnie prezes Polskiej Rady Ekumenicznej,  bp Włodzimierz Juszczak – zwierzchnik Diecezji Wrocławsko-Gdańskiej Kościoła Grecko-katolickiego, bp Andrzej Siemieniewski – sufragan wrocławski.

x.RB, zdjęcie: Damian Bogusz

Related Images: