Ks. dr Margot Käßmann, ambasadorka ds. Jubileuszu 500 lat Reformacji z ramienia Rady Ewangelickiego Kościoła w Niemczech (EKD), była gościem specjalnym podczas jesiennej sesji obrad Synodu Kościoła we Wrocławiu.
Pobyt ks. dr Margot Käßmann związany był z przygotowaniami do jubileuszu, który rozpocznie się 31 października 2016 r. W trakcie obrad Synodu ks. dr Käßmann wygłosiła w Auli Leopoldina Uniwersytetu Wrocławskiego, referat na temat: „Impulsy Reformacji na przyszłość”.
Ambasadorka przedstawiła główne punkty obchodów, wśród których znajdą się m.in. uroczyste nabożeństwa, wystawa w Wittenberdze oraz trasa wiodąca przez 67 miast Reformacji w Europie (w Polsce Wrocław i Cieszyn). Istotne jest to, że jubileusz, który wiąże się przecież z wystąpieniem ks. Marcina Lutra, nie będzie ograniczony do jego osoby; nie będzie to „kult Lutra”. Może być to okazja do spojrzenia wstecz, na dzieje Reformacji (także na wcześniejsze ruchy w kierunku przemian), by zastanowić się czym jest doświadczenie i wiedza tych lat – czym jest Reformacja dzisiaj, skoro istnieje przekonanie, że nie jest procesem zamkniętym.
Prelegentka odniosła się też ewangelickich „sola” pytając o ich aktualność w obliczu sekularyzacji oraz rolę jaką mogą odegrać w objaśnianiu wiary ludziom współczesnym. Zwróciła uwagę na działania edukacyjne, studiowanie Pisma Świętego, nauczanie katechizmu istotne dla Lutra przede wszystkim dlatego, że wspierały indywidualną relację człowieka z Bogiem, umożliwiały samodzielne przeżywanie i wyznawanie wiary w Jezusa Chrystusa ale też jej realizację w życiu. Chrześcijanin bowiem to człowiek wolny, stawiający pytania wiary, odpowiedzialny za swoje życie przed Bogiem.
Ks. dr Käßmann zaznaczyła, że ten jubileusz różni się od poprzednich i obchodzony jest w ciągle reformującym się Kościele. 100 lat ekumenicznych doświadczeń przyniosło konkretne zmiany w kontaktach pomiędzy chrześcijanami, czego przykładem może być wspólna deklaracja o usprawiedliwieniu podpisana w 1999 r. Nadal potrzebny jest także dialog międzyreligijny, a w konsekwencji umiejętne zmierzenie się z antysemityzmem Lutra oraz kontynuacja dialogu z judaizmem i islamem.
Ten jubileusz jest inny również dlatego, że aktualnie większość kościołów ewangelickich na świecie (76,4%) ordynuje kobiety na księży. Ks. dr Käßmann podkreśliła, że praktyka ta nie jest podążaniem z duchem czasu, lecz odwołaniem się do znaczenia Chrztu św., w którym Bóg obdarza wszystkich swoją łaską. Jest nawiązaniem do wynikającego z Chrztu powszechnego kapłaństwa.
Zdaniem ambasadorki ds. jubileuszu, obchody 500-lecia Reformacji mogą mieć także wymiar polityczny jakim jest podkreślenie wyraźnego rozdziału Kościoła od państwa: zarówno teokracja, jak i ekstremizm religijny nie promują wolności. Ks. dr Käßmann postawiła również pytanie na ile istotne jest pytanie Lutra o łaskawego Boga dla współczesnego człowieka, żyjącego w konsumpcyjnym społeczeństwie. Roszczeniowa postawa wobec Boga, uniemożliwia dostrzeżenie znaczenia troski w życiu człowieka. Bóg jest tym, który się troszczy i jest to wyzwalające doświadczenie, szczególnie dla tych, którzy nie widzą sensu w swoim życiu. Przez Chrzest człowiek staje się Bożym dzieckiem, jest objęty błogosławieństwem, którego nie może już zostać pozbawiony. Odpowiedzią na Bożą łaskę jest wiara. Uwolniony przez Boga człowiek realizuje wiarę w konkretnych czynach, w służbie dla innych, w Diakonii. W ten sposób nadal ma miejsce Reformacja.
W trakcie Synodu Kościoła ks. dr Käßmann wygłosiła kazanie podczas niedzielnego nabożeństwa w kościele Opatrzności Bożej, w którym poruszyła kwestię obrazów w chrześcijaństwie i we współczesnej kulturze. Zwróciła uwagę, że reformacja położyła nacisk na Słowo: „Solo Verbo – jedynie przez Słowo! Jedynie ze Słowa Bożego, z Biblii, zgodnie z zasadą Sola Scriptura, możemy poznać, kim jest Bóg”.
Mimo krytyki jaka się pojawiła, Luter nie potępił obrazów, lecz jego wniosek brzmiał: „Umiejmy racjonalnie obchodzić się obrazami. Nie są one samym Bogiem. Nie możemy im oddawać należnej Bogu czci. (…) Obrazy mogą także inspirować: rozwijać fantazję, wiarę, motywować do rozważania o Bogu i świecie”. Ks. dr Käßmann przypomniała, że wg Lutra w centrum wiary stoi Chrystus, dlatego obrazy należy usunąć wtedy, gdy kłócą się z tą prawdą. Luter powiada: „To do czego przywiązane jest twoje serce, to jest twoim bogiem”. Współczesny człowiek staje przed dylematem co jest jego bogiem i odpowiedź nie jest oczywista. Żyje też w świecie obrazów, które kształtują jego sposób myślenia i niejednokrotnie wywołują sprzeczne emocje. „Także dzisiaj jest wyzwaniem– stwierdziła ks. dr Käßmann – by nie dać się ponieść ich mocy i sugestywności. Trzeźwy osąd, jakiemu poddał kwestię obrazów ks. Marcin Luter może być także dla nas pomocą w wypracowaniu właściwej oceny”.
***
Ks. dr Margot Käßmann jest ambasadorką ds. Jubileuszu 500 lat Reformacji z ramienia Rady Ewangelickiego Kościoła w Niemczech od kwietnia 2012 r. W latach 1999-2010 była zwierzchniczką Ewangelicko-Luterańskiego Kościoła Krajowego Hanoweru, a także przewodniczącą Rady Ewangelickiego Kościoła w Niemczech w latach 2009-2010.
za www.luteranie.pl
Więcej zdjęć: Zwiastun Ewangelicki